آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال

آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال

ارز دیجیتال چیست؟ احتمالاً تا امروز کلماتی مانند ارز دیجیتال، ارز مجازی، رمزارز، ارز رمزپایه و یا ارز رمزنگاری‎شده به گوشتان خورده است. در ابتدا باید بگوییم تمام این کلمات برگردان انگلیسی یک کلمه است و یک مفهوم را میرساند که آن همان کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) است.

این واژه انگلیسی از دو عبارت crypto‌ به‌معنای رمز و currency به‌معنای ارز تشکیل‌شده‌است. ارزهای مجازی همواره از جمله مهم‌ترین مباحث چند سال اخیر دنیا بوده است و کارشناسان و متخصصان متعددی بر‌این باورند که ارز‌های دیجیتال ، بخش جدانشدنی از آینده بشریت به‌حساب میروند و قطعاً در سال‌های آینده شاهد نفوذ این ارز‌ها به بازار‌های معتبر جهانی خواهیم بود.

کریپتوکارنسی یا همان ارز‌های دیجیتال همانطور که از نامشان مشخص است با ارز‌های بانکی (فیات) که امروزه می‌شناسیم متفاوت هستند و به‌صورت دیتا‌های دیجیتال مبادله شوند. ارز مجازی یا ارز دیجیتال در چند سال اخیر فراز و نشیب‌های فراوانی را به‌همراه داشتند و این موضوع باعث شده‌ است افراد بیشتری به سرمایه‌گذاری در این حوزه روی بیاورند.

رمزارز یا ارز دیجیتال چیست؟

رمزنگاری در جنگ‌جهانی دوم برای اولین‌بار جهت انتقال پیام و فرمان‌های نظامی مورد استفاده قرار گرفت و در سال ۱۹۸۳ دانشمند آمریکایی به‌نام David Chaum برای نخستین بار ایده ارز دیجیتال را در تحقیقات خود ارائه کرد. در عصر دیجیتال، ریاضیات و علوم کامپیوتر برای امنیت ارتباطات، اطلاعات و انتقال پول مورد استفاده قرارگرفته‌اند.

کریپتوکارنسی‌ها در‌حقیقت نوعی پول اینترنتی هستند که با استفاده از تکنولوژی کریپتوگرافی (رمزنگاری) رمزگذاری می‌شوند و تمام ویژگی‌های پول‌های رایج را بجز ماهیت فیزیکی دارا هستند. می‌توان آنها را با ارزهای دیگر مبادله کرد، با آنها تراکنش‌های مالی انجام داد، و برای خرید کالا و خدمات از آنها استفاده کرد.

البته روش استفاده از آنها کمی متفاوت است و رویه‌های مختص به‌خود را دارند. تمامی تراکنش‌ها که با ارز دیجیتال انجام شود روی یک پایگاه داده غیرمتمرکز به‌نام بلاکچین ذخیره میشود. اولین ارز دیجیتال به این سبک، بیتکوین بود که در سال ۲۰۰۹ به‌دنیا معرفی‌شد و درحال‌حاضر با در اختیار داشتن حدود بیش از ۵۰% حجم بازار کریپتوها به‌عنوان پادشاه دنیای ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود.

آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال

ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

کریپتوکارنسی از یک فناوری غیرمرکزی استفاده می‌کند تا به کاربران اجازه دهد که پرداخت‌های ایمن داشته باشند و پول را بدون نیاز به استفاده از نامشان و رفتن به بانک، ذخیره کنند.

آن‌ها در یک دفترثبت عمومی به‌نام بلاکچین (Blockchain) ذخیره می‌شوند، که شامل سوابق کل تراکنش‌ها از روز اول پیدایش این شبکه است و مدام به‌روزرسانی می‌شود. واحدهای ارزمجازی از طریق یک فرآیند به‌نام ماینینگ یا استخراج تولید می‌شوند، که شامل استفاده از قدرت کامپیوتری برای حل مسائل پیچیده‌ی ریاضی است که منجربه تولید کوین‌ها (سکه‌ها) می‌شود.

کاربران هم‌چنین میتوانند از صرافی‌ها این ارز‌ها را خریداری و سپس با استفاده‌ از کیف‌‌پول‌های رمزنگاری‌شده از آن‌ها استفاده کنند. رمزارزها و فناوری بلاک‌چین هم‌چنان از لحاظ مالی در مراحل اولیه‌ی خود قرار دارند و انتظار می‌رود که در آینده کاربردهای بیشتری برای آن‌ها ایجاد شود. تراکنش‌ها شامل اوراق قرضی، سهام‌ها و دیگر موارد مالی هستند که می‌توانند با این فناوری داد‌و‌ستد شوند.

مهم‌ترین تفاوت رمزارزها با پول معمولی در نحوه رمز‌نگاری و ذخیره آن‌ها است. برخلاف ارز‌های بانکی که از قبل با آن‌ها آشنا هستیم ارز‌های دیجیتال به‌شکل دیتا‌های دیجیتال در کامپیوتر‌ها یا کیف‌پول‌های الکترونیک ذخیره می‌شوند.

رمزارزها توسط هیچ‌بانک یا موسسه مالی یا حتی دولتی کنترل نمی‌شود و غیرقابل ردیابی هستند. ارز‌های دیجیتال در فضاهای تجاری P2P معامله می‌شوند؛ فضای P2P، وضعیتی است که دو کاربر به‌صورت مستقل و بدون وابستگی به‌هیچ مرکزیتی، اقدام به دادوستد می‌کنند.

البته انتظار می‌رود توسعه‌و‌گسترش ارز مجازی به‌شکلی پیش‌رود که کم‌کم این ارز‌ها وارد فضاهای‌تجاری B2B و فرامرزی شده و در معاملات کلان از آن‌ها استفاده شود. ارز دیجیتال درحال‌حاضر تعداد کاربران محدودی دارد و چارچوب‌های قانونی استفاده از آن مانند چگونگی اعمال مالیات هنور درحال تکمیل شدن‌است. زیرساختی که قرار است از ارز دیجیتال به‌عنوان یک روش رایج برای انجام پرداخت پشتیبانی کند هنور درحال گسترش و احداث است.

دلایل استفاده از رمزارزها

رمزارزها به‌خاطر ارائه‌ سطح بالایی از امنیت و حریم خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. تراکنش‌های انجام‌شده توسط آن‌ها قابل جعل یا بازگرداندن نیست و از هزینه‌های جابه‌جایی نسبتاً پایینی برخوردارند که این آن‌ها را از ارز معمولی قابل اعتماد‌تر می‌سازد.

ماهیت غیرمرکزی آن‌ها به‌این معنی‌است‌که برای همه در دسترس هستند، در‌حالی‌که بانک‌‌ها می‌توانند در رابطه بااین‌که به چه کسی اجازه‌ی بازکردن حساب می‌دهند، محدودیت قائل شوند.

بازارهای رمزارزی، ممکن است با انفجار ناگهانی همراه باشند؛ به‌این‌معنی‌که یک سرمایه‌گذاری کوچک می‌تواند در عرض یک روز تبدیل به یک پول بسیار زیاد شود. این موضوع باعث شده‌است که افراد حرفه‌ای و آماتور زیادی در بیت‌کوین و دیگر ارزهای رمزی سرمایه‌گذاری کنند و آن‌ها را یا به‌عنوان سودی سریع یا به‌عنوان سرمایه‌گذاری، تلقی کنند.

اما از سوی‌دیگر، می‌تواند برعکس این‌ موضوع هم صادق باشد. افرادی که روی رمزارزها سرمایه‌گذاری می‌کنند، باید از ناپایدار بودن بازار و ریسک‌های خرید آگاه باشند. رمزارزها، به‌خاطر میزان ناشناس بودنی که ارائه می‌دهند.

تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال چیست؟

ارزهای رسمی مثل ریال، دلار یا یورو توسط بانک‌مرکزی هر کشور منتشر می‌شود. بانک‌مرکزی باید مقداری شیء با ارزش نظیر طلا را به‌عنوان پشتوانه این پول منتشرشده در اختیار داشته‌باشد. اما ارز دیجیتال این‌گونه نیست و بیشتر آنها بدون هر نوع پشتوانه فیزیکی منتشر می‌شوند.

البته استثنائاتی نیز در‌این میان وجود دارد. برای نمونه ارز دیجیتال “وان‌گرم” که توسط یک استارتاپ اماراتی عرضه شده و منطبق با قوانین شرعیت اسلامی است، دارای پشتوانه طلا است.

دومین تفاوت پول معمولی با ارز دیجیتال چیست ؟ این تفاوت به ساختار تراکنش‌ آنها مربوط می‌شود. در تراکنش‌های آنلاین بین دو نفر، معمولاً یک واسطه مانند بانک وجود دارد که بر آن نظارت می‌کند. اما نقل‌‌و‌انتقال ارز دیجیتال بین دو نفر به‌صورت همتا‌به‌همتا (P2P) صورت می‌گیرد. به‌جای وجود یک نهاد واسطه مرکزی مثل بانک درستی تراکنش در ارز دیجیتال توسط شبکه‌ای از کاربران که بر روی شبکه بلاکچین حضور دارند تایید می‌شود.

ارز دیجیتال تفاوت‌هایی اساسی با پول رسمی دارد. بازگشت‌ناپذیری تراکنش‌های ارز دیجیتال سومین تفاوت است. در حالت عادی و در خریدهای آنلاین، درصورت بروز مشکل و یا اعتراض پرداخت‌کننده، ‌امکان پیگیری و کنسل‌کردن تراکنش وجود دارد. اما تراکنش در ارزهای دیجیتال قدری متفاوت است. بگذارید با یک مثال این موضوع را برای شما روشن کنیم.

فرض‌کنید شما با ارز دیجیتال یک خرید اینترنتی از یک فروشگاه ورزشی انجام داده‌اید. رسید تراکنش شما و مبلغ انتقال داده شده موجود‌است. در‌صورت پشیمان‌شدن و کنسل‌نمودن این خرید، فروشگاه می‌تواند مبلغ تراکنش را به‌شما بازگرداند اما ارسال یک تراکنش به آدرس اشتباه به‌این‌معنا‌است که آن پول برای همیشه از دست رفته‌است، مگر‌آنکه صاحب آن آدرس آدم با وجدانی باشد و پول را به‌شما برگرداند.

بدتر از آن ارسال به آدرسی است که صاحبی ندارد. در این صورت آن تراکنش از بین رفته و پول شما هیچوقت به شما باز نمی‌گردد.

حفظ هویت کاربر تفاوت بعدی است. در تراکنش‌های معمول آنلاین، هویت کاربر احراز می‌شود، اما در ارزهای دیجیتال هویت کاربر محفوظ می‌ماند. البته هر از گاهی اخباری در زمینه احتمال شناسایی هویت کاربران در این فضا نیز منتشر می‌شود. همچنین کارمزد تراکنش‌های ارز دیجیتال پایین‌تر از شیوه معمول بوده و یا حتی گاهی برابر صفر است.

آشنایی کامل با مفهوم ارزدیجیتال

ارزهای دیجیتال محبوب

حال که تا‌حدودی متوجه شدیم ارز دیجیتال چیست و چگونه کار‌میکند بیایید با بعضی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال آشنا شویم.

بیت‌کوین: بیت‌کوین (Bitcoin) اولین و محبوب‌ترین ارز دیجیتال موجود در بازار است. بیت‌کوین توسط فردی ناشناس به‌نام مستعار ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۹ عرضه شد. ارزش کل بازار بیت‌کوین در زمان نگارش این مقاله بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار است.

اتریوم: اتریوم (Ethereum) در سال ۲۰۱۵ طراحی شده‌است و دومین ارز دیجیتال پرطرفدار و ارزشمند است. اتریوم بلاکچین مخصوص به خود را دارد و به‌همین دلیل به آن بلاکچین دوم هم گفته می‌شود. اتریوم فقط یک روش پرداخت نیست. روی بلاکچین اتریوم، قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز اجرا می‌شود.

بیش از ۹۰‌درصد توکن‌های موجود روی پلتفرم اتریوم فعالیت میکنند. با‌این‌حال، اتریوم سفر پرفراز و نشیبی داشته است. اتریوم به‌عنوان سکویی برای شروع دیگر ارزهای رمزی در ۲۰۱۷ مورد توجه قرار گرفت که این ارزها از کد بلاکچین اتریوم استفاده می‌کنند.

ریپل: ریپل (Ripple) یکی دیگر از پلتفرم‌های غیرمتمرکز مشهور است. ریپل در سال ۲۰۱۲ با هدف ایجاد ظرفیت تراکنش‌های بالا عرضه شد. ریپل قابل استفاده برای پیگیری انواع بیشتری از تراکنش‌ها است، و نه فقط ارزهای رمزی. این سیستم درحال گسترش توسط بانک‌هایی معتبر زیادی در سرتاسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته‌است.

تقلب در تراکنش‌های ارز دیجیتال جایگاهی ندارد. کسی مالک آن‌ نیست و کسی نمی‌تواند آن‌را متوقف یا هک کند. رمزارزها غیرمتمرکز هستند و واسطه‌ها را حذف می‌کنند و هویت کاربران در استفاده از آن‌ها فاش نمیشود.

استفاده از ارزهای دیجیتال نیاز به ثبت‌نام یا مدارک ندارد. فرایند استخراج برای همه مقدور است و همه می‌توانند با سخت‌افزار‌های مناسب از آن کسب درآمد کنند و تمامی این عوامل سبب محبوبیت ارزهای دیجیتال در سراسر دنیا شده‌است. حفظ هویت کاربر، عدم نیاز به واسطه، کارمزد پایین و سرعت بالای انجام تراکنش از مهم‌ترین مزایای ارزهای دیجیتال به‌شمار می‌روند.