مسئلهی مهمی که مانع راه بیتکوین است، عدم اطمینان دربارهی آیندهی آن است. بحث بر سر این است که آیا بیتکوین یک نوآوری با اجرای موفق درازمدت خواهد بود یا مانند بسیاری از نوآوریهای پیشین به شکست میانجامد.
با تجزیه و تحلیل 5 عاملی که توسط خبرگان تکنولوژی در دههی اخیر بهکار گرفته شده، پیشبینی نسبتاً دقیقی درباره آینده بیتکوین ممکن خواهد بود:
- مزیت نسبی (relative advantage)
- سازگاری با دیگر نوآوریها (compatibility with other innovations)
- تجربه از طریق آزمونپذیری (experience through trialability)
- پیچیدگی (complexity)
- مشاهدهپذیری (observability).
این عوامل، که از پژوهش کلاسیک نظریهپرداز نوآور اِورت راجرز (Everett Rogers) برگرفته شده است، وقتی همراه با ویژگیهای منحصر به فرد بیتکوین ترکیب شود، نشان میدهد که بیتکوین آمده که بماند.
مزیت نسبی
مزیت نسبی در حوزهی نوآوری در قالب بهبود محصول در مقایسه با قبل تعریف میشود. این بهبودها شامل مزایای اجتماعی یا اقتصادی اندازهگیری شده در طی زمان، راحتی، مزایای پولی یا رضایت میشود، و البته تنها محدود به این موارد نیست.
نمونههای خاص شامل خدمات بهتر، تثبیت کارکردهای چندگانه در یک ابزار، توانمندسازی کاربران، بهبود واسط کاربری، افزایش بهرهوری، کاهش تلاشهای شخصی، صرفهجویی در پول، صرفهجویی در فضا یا حافظه و صرفهجویی در زمان میباشد.
یک مزیت عمدهی بیتکوین نسبت به سیستمهای پرداخت دیگر این است که بیتکوین یک دفتر غیرمتمرکز دارد. دفتر غیرمتمرکز به این معنی است که دیگر یک شخص واحد، کنترل ثبتهای تراکنشهای قبلی را به عهده ندارد. یک دفتر متمرکز آسیبپذیریهایی دارد که دفتر غیرمتمرکز آنها را ندارد.
مزیت دیگر بیتکوین نسبت به پیشینیان خود، هزینهی کمتر تراکنش است. سایر سیستمهای پرداخت مجبور بودند از طریق اشخاص ثالث به فعالیت خود ادامه دهند. بیتکوین غیرمتمرکز است بنابراین هیچ هزینهای برای شخص ثالث نمیپردازد، این به معنی هزینهی کمتر پذیرنده و ارسال پول ارزانتر به خارج کشور میباشد. کاربران جهانی بدون دسترسی به حسابهای بانکی سنتی منتفع میشوند.
کاربران بیتکوین، برخلاف بیشتر کاربران ارزهای سنتی، نباید نگران تورم فزایندهی ارزش پول خود باشند چرا که بیتکوین تنها 21 میلیون سکه صادر خواهد نمود. تورم زمانی به وجود میآید که بانک مرکزی در تلاش برای مبارزه با رکود اقدام به چاپ بیش از حد پول کاغذی میکند. از بین رفتن این مزایا در حال حاضر به علت نبود استفادهی راحت آن است، زیرا تراکنشهای بیتکوین در سیستمهای پرداخت هنوز در بسیاری از مناطق محدود شده است.
سازگاری با دیگر نوآوریها
سازگاری یک نوآوری به این صورت تعریف میشود که اتخاذکنندگان آن نوآوری بهمنظور استفاده از آن در زندگی خود نیاز به تغییر کم داشته باشند یا اصلاً نیاز به هیچ تغییری نداشته باشند.
یک نوآوری سازگار، همگرا با تجارب و نیازهای اتخاذکنندگان آن است. برای مثال، یک دلیل موفقیت iPhone این بود که مشتریان دستگاههای بسیاری داشتند که همان کارکردهای iPhone را انجام میداد. iPhone فقط تمامی آن کارکردها را تجمیع نمود.
به نظرمیرسد که بیتکوین یک نوآوری سازگار است. به کارگیرنده تنها نیازمند یک تلفن همراه با سرویس اینترنت برای دسترسی به بیتکوین است و نیازی به تغییر زندگی خود برای استفاده از بیتکوین ندارد.
تجربه از طریق آزمونپذیری
این مشخصه اشاره به درجهای از نوآوری دارد که برای بار اول بر مبنای محدودیتهایی تجربه میشود. از وقتی ناکاماتو مقالهی خود را منتشر نموده تا به حال، دسترسی به بیتکوین با سرعت زیادی در حال رشد است.
امروزه، خودپردازهای ارز دیجیتال به سرعت در بسیاری از مکانها در حال گسترش است، و کاربران تازهکار را قادر به خرید و فروش بیتکوین و همچنین سایر ارزهای دیجیتال در یک خودپرداز دیجیتال کاربرپسند میکند.
شمار تبادلات اغلب بیشتر میشود و به کاربران این امکان داده میشود تا با سرمایهگذاریهای کوچکی که به کمک کارتهای اعتباری صورت میگیرد، در عرصهی ارزهای دیجیتال مشارکت نمایند.
پیچیدگی
تحقیقات راجرزنشان داد که نوآوریهایی که طبیعت سادهتری داشتند، نسبت به نوآوریهای پیچیدهتر شانس بیشتری برای موفقیت دارند. این سخن لزوماً به این معنا نیست که نوآوری بایستی پایهی سادهای داشته باشد بلکه معنای آن این است که نوآوری باید به آسانی درک شود و برای مخاطبان هدف، کاربرپسند باشد.
در مورد بیتکوین، برنامهنویسی مبتنی بر بلاکچین بسیار پیچیده است، اما مصرفکنندگانی که با اینترنت، واسطهای کاربری گرافیکی و بانکداری موبایلی آشنا هستند به آسانی میتوانند معاملات بیتکوین را درک کنند.
ترکیب تکنولوژیها سبب میشود معاملات بیتکوین حتی برای تازهواردها ترس کمتری ایجاد نماید. با این حال برخی از کاربران ممکن است تمایلی به استفاده از بیتکوین بدون درک چارچوب زیربنایی آن نداشته باشند.
مشاهدهپذیری
مشاهدهپذیری برای یک نوآوری این طور تعریف میشود که مزایای نوآوری بایستی بهوضوح برای غیرکاربران مشخص باشد، مثلاً استفاده از جاروبرقی بهجای جارودستی.
فاکتور مشاهدهپذیری در حیطهی بیتکوین وضوح مشخصی ندارد. در ایالات متحده، بیتکوین تنها میتواند بهعنوان وسیلهای برای مبادله در مکانهای محدود استفاده شود که بدینترتیب مشاهدهپذیری آن دشوار میشود.
اگرچه، کشورهایی مانند ژاپن هستند که در آنها، بیتکوین به آسانی به عنوان وسیلهای برای مبادلات استفاده میشود و فرصت بیشتری برای مشاهده شدن دارد.
علاوه بر این، روز به روز بحثهای زیادی پیرامون بیتکوین درمیگیرد که منجر میشود اطلاعات زیادی دربارهی مزایای آن به گوش کاربران بالقوه برسد.
سایر عوامل
ظهور رقبا
بیتکوین تنها ارز رمزنگاریشده در بازار نیست. مقلدانی همچون اتریوم ظهور یافتهاند و علاقهی شرکتها به ارزهای دیجیتال افزایش یافته است. میتوان گفت که این مقلدان در نهایت بر بیتکوین غلبه یافته و آن را از دور خارج میکنند. این امر زمانی اتفاق میافتد که یکی از مقلدان، بهوضوح برتری بیشتری از خود نشان دهد. با این حال، ظهور مقلدان به وضوح نشان میدهد که رقبا اعتقاد دارند ارز دیجیتال آمده که بماند.
مقررات
بیتکوین یک ارز مجازی است و مقررات پولی موجود کاملاً نتونستهاند آن را پوشش دهند. کشورهای مختلف روز به روز تلاش میکنند تا قوانین جدیدی برای آن وضع نموده یا قوانین سابق را در مورد آن اِعمال کنند. این نشان میدهد که ارز دیجیتال بیش از یک خواستهی زودگذر است.
گسترش جهانی
در برخی مناطق، به دلایلی بیتکوین میتواند جایگزین ارز واقعی شود. نواحیای در آفریقا وجود دارند که سیستم بانکداری خوب توسعه نیافته است. بیتکوین تنها به یک تلفن همراه و دسترسی اینترنت نیاز دارد تا تبدیل به یک سرویس بانکی واقعی شود. به علاوه، شهروندان بسیاری از کشورها، ارز دولتی را به خاطر فساد یا اقتصاد ضعیف مورد اطمینان نمیدانند. پس آنها ممکن است به بیتکوین رو بیاورند، چون ماهیت غیرمتمرکز آن از فساد یا اقتصادی که ضعیف مدیریت شده، متاثر نمیشود.
پس بله، بیتکوین اینجاست تا بماند
به نظر میرسد بیتکوین یک نوآوری ماندگار بوده و تنها یک روند زودگذر نباشد. عواملی مانند مزیت نسبی، سازگاری و آزمونپذیری به شدت به نفع بهکارگیری بیتکوین خواهند بود.
در حال حاضر عوامل پیچیدگی و مشاهدهپذیری، پشتیبان ضعیفتری برای بیتکوین هستند اما به این دلیل که ارزهای دیجیتال به طور مداوم توجه بیشتری را جلب میکنند، این عوامل باید بیش از پیش موجب بهکارگیری بیتکوین شوند.
با در نظر گرفتن سایر عوامل همچون ظهور رقبا، مقررات و گسترش جهانی، احتمال میرود که بیتکوین نوآوری پایداری باشد.
منبع: cointelegraph
دیدگاهتان را بنویسید